Ulgi i przywileje
Ulgi przysługujące niewidomym
I. ulgi w komunikacji PKP, PKS i komunikacji miejskiej
- 95 % zniżki – przewodnik niewidomego (również pies przewodnik) – w pociągach 2 klasy osobowych, pospiesznych, ekspresowych, InterCity i EuroCity oraz w autobusach PKS zwykłych, przyspieszonych i pospiesznych (dotyczy wyłącznie biletów jednorazowych)
- 93 % zniżki – niewidomy ze znacznym stopniem niepełnosprawności – w 2 klasie pociągów osobowych i autobusach PKS zwykłych
- 51 % zniżki – niewidomy ze znacznym stopniem niepełnosprawności – w 2 klasie pociągów pospiesznych, ekspresowych, InterCity i EuroCity oraz w autobusach PKS przyspieszonych i pospiesznych
- 37 % zniżki – niewidomy z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności – w 2 klasie pociągów osobowych, pospiesznych, ekspresowych, InterCity i EuroCity oraz w autobusach PKS zwykłych, przyspieszonych i pospiesznych
- 78 % zniżki – dzieci i młodzież do 24. roku życia, a studenci do 26. roku życia, ich rodzice i opiekunowie– na przejazdy w 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych, ekspresowych, InterCity i EuroCity oraz we wszystkich rodzajach autobusów PKS na trasie z miejsca zamieszkania lub miejsca pobytu do: szkoły, przedszkola, ośrodka rehabilitacji, domu pomocy społecznej, zakładu opieki zdrowotnej, poradni psychologiczno-pedagogicznej, placówki opiekuńczo-wychowawczej, ośrodka wsparcia, na turnus rehabilitacyjny – i z powrotem, na podstawie dokumentów wystawionych przez te placówki (dotyczy biletów jednorazowych dla opiekunów oraz biletów jednorazowych i miesięcznych imiennych dla dzieci i młodzieży).
Uwaga: ulgi w/w nie dotyczą przejazdów pociągami EuroCity i InterCity w komunikacji międzynarodowej oraz przejazdów w komunikacji autobusowej ekspresowej.
Podstawa prawna: ustawa z 20.06.1992 r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (tekst jednolity Dz. U. z 2002 r. Nr 175, poz. 1440, z późn. zm.) oraz rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 25.10.2002 r. w sprawie rodzaju dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. Nr 179, poz. 1495, z późn. zm.); - w komunikacji międzynarodowej w Europie – bezpłatny przejazd przewodnika osoby niewidomej, pod warunkiem wykupienia w Polsce biletów w obie strony (ulga nie stosowana przez wszystkich przewoźników)
Podstawa prawna: Aneks specjalny TCV - Wspólnej Międzynarodowej Taryfy na Przewóz Osób – „Przewóz osób niewidomych i ich przewodników”, obowiązujący od 1.01.2007 r. - w komunikacji miejskiej - bezpłatne lub ulgowe przejazdy dla niewidomego oraz jego przewodnika – w zależności od uchwał miejscowych organów samorządu terytorialnego.
II. Inne uprawnienia
- zwolnienie od opłacania abonamentu radiowo-telewizyjnego – niewidomy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (o ile we wspólnym gospodarstwie domowym pozostaje nie więcej niż jedna osoba powyżej 26. roku życia, nie mająca prawa do zwolnienia z opłacania abonamentu),
Podstawa prawna: ustawa z 21.04.2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. nr 85, poz. 728 z późn. zm.) oraz rozporządzenie KRRiT z 16.02.2010 r. (Dz. U. Nr 29 poz. 152, z późn. zm.). - ulgi pocztowe:
a. prawo do bezpłatnych przesyłek w druku wypukłym, a w przypadku innych nośników dostępnych dla niewidomych – bezpłatnych przesyłek tylko pomiędzy niewidomymi a bibliotekami, organizacjami osób niewidomych lub organizacjami działającymi na rzecz niewidomych
b. prawo otrzymywania przesyłek listowych, przesyłek rejestrowanych, w tym z deklarowaną wartością oraz przekazów pieniężnych, z pominięciem oddawczej skrzynki pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w placówce pocztowej - bez dodatkowych opłat, na wniosek zainteresowanych
c. prawo przekazywania listonoszowi w miejscu zamieszkania prawidłowo opłaconej przesyłki nie będącej przesyłką rejestrowaną
Podstawa prawna: ustawa z 12.06.2003 r. Prawo pocztowe ( tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r., Nr 189, poz. 1159, z późn. zm.), rozporządzenie Min. Pracy i Polityki Społecznej i Min. Kultury z 15.06.2004 r. w sprawie wykazu bibliotek i organizacji osób niewidomych (…) (Dz. U. Nr 167, poz. 1753 z późn. zm.), rozporządzenie Min. Infrastruktury z 9.01.2004 r. w sprawie warunków wykonywania powszechnych usług pocztowych (Dz. U. Nr 5, poz. 34 z późn. zm.) - ulgi telekomunikacyjne – na podstawie uchwał zarządów poszczególnych operatorów telefonii stacjonarnej i komórkowej
a. w Telekomunikacji Polskiej SA – niewidomy ze znacznym stopniem niepełnosprawności (albo prawny opiekun, z wyjątkiem opiekunów dziecka poniżej 16. roku życia) - zniżka 50 % za przyłączenie do sieci TP SA oraz 50 % w opłacie niektórych planów taryfowych TP
Podstawa prawna: uchwała Zarządu TP SA nr 85/2001
b. w sieciach innych operatorów – na podstawie decyzji poszczególnych firm
c. ponadto TP SA jako przedsiębiorca wyznaczony, ma obowiązek świadczenia udogodnień dla osób niepełnosprawnych w ramach usługi powszechnej dla użytkowników końcowych stacjonarnych publicznych sieci telefonicznych m.in. sporządzania na żądanie osób niewidomych faktur, regulaminów, wykazów i cenników usług w brajlu lub w innej formie uwzględniającej ten rodzaj niepełnosprawności
Podstawa prawna: ustawa z 16.07.2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.), rozporządzenie Min. Infrastruktury z 24.03.2005 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących świadczenia usługi powszechnej (…) (Dz. U. Nr 68, poz. 592) - ulgi podatkowe
a. odpisy od dochodu na wydatki związane z celami rehabilitacyjnymi
Podstawa prawna: ustawa z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.)
b. zwolnienie od podatku od czynności cywilnoprawnych – niewidomy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności nabywający na własne potrzeby sprzęt rehabilitacyjny, wózek inwalidzki, rower, motocykl lub samochód osobowy
Podstawa prawna: ustawa z 9.09.2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2007 r., Nr 68, poz. 450 z późn. zm.)
c. zwolnienie od opłaty miejscowej lub uzdrowiskowej – niewidomy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności oraz jego przewodnik
Podstawa prawna: ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity Dz. U z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.)
d. zwolnienie od opłaty od posiadania psa – niewidomy ze znacznym stopniem niepełnosprawności oraz osoba niepełnosprawna z tytułu posiadania psa asystującego
Podstawa prawna: ustawa z 12.01.1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.) - ulgowy wstęp do muzeów państwowych - niewidomy ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności wraz z przewodnikiem
Podstawa prawna: rozporządzenie Rady Ministrów z 10.06.2008 r. (Dz. U. Nr 160, poz. 994) - 50 % zniżki w opłacie paszportowej – niewidomy i współmałżonek, o ile pozostaje na jego wyłącznym utrzymaniu,
Podstawa prawna: ustawa z 13.07.2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. Nr 143, poz. 1027 z późn. zm.) - ułatwienia w ruchu drogowym:
a. odstępstwo od przestrzegania niektórych znaków drogowych na podstawie karty parkingowej dla właściciela samochodu lub kierowcy przewożącego właściciela takiej karty;
Podstawa prawna: ustawa z 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm.) - Ponadto osoby niewidome ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności mają prawo do korzystania:
a. ze wsparcia finansowego i rzeczowego dla osób niepełnosprawnych w ramach programów PFRON skierowanych do osób indywidualnych i organizacji pozarządowych, w tym m.in.
- dofinansowania zapatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, turnusów rehabilitacyjnych, likwidacji barier w komunikowaniu się, architektonicznych i technicznych (PFRON, PCPR, MOPS).
Stan prawny na dzień 1.12.2011 r.
(Wkładka do legitymacji członka zwyczajnego i podopiecznego
Polskiego Związku Niewidomych)